Ramkraak.

Overvallers gaan met de dag steeds driester te werk.

In het laatste decennium van de twintigste eeuw ontstond een nieuwe rage, het zgn. ramkraken: met een (meestal) gestolen wagen de toegangsdeur of het uitstalraam van een handelszaak rammen om er vervolgens bliksemsnel met de buit van door te gaan. Alarminstallaties zijn vaak nutteloos want zo’n ramkraak gebeurt razendsnel, het kan allemaal in luttele seconden! De inbrekers gebruiken dan de ‘responstijd’, de tijd tussen het afgaan van het alarm en de komst van de politie. Winkels waar geen rolluiken aan de gevel zijn aangebracht, hebben meer kans om bezoek te krijgen van een ramkraker. Dergelijke diefstallen zijn het werk van professionele misdadigers. Zondagsgangsters of amateurs gebruiken meestal de voorzijde van de wagen om een etalage te rammen. Daarbij verliezen ze uit het oog dat het risico van beschadiging van vitale motoronderdelen, zoals het koelsysteem, erg groot is.

In de Nederlandse pers dook naast het woord ramkraak ook het gelijkaardige snelkraak op. Dit laatste betekent eigenlijk hetzelfde, al kan het woord ook veel ruimer opgevat worden. Een ‘etalagekraker’ kan immers ook met een steen een winkelruit ingooien, hij hoeft niet noodzakelijk een wagen te gebruiken. Zulk een etalagediefstal duidt men in het Engels aan met de informele term smash-and-grab-raid.

Ramkraak en snelkraak hebben de meeste woordenboeken nog niet gehaald. Waar komen deze begrippen vandaan?

Ramkraak lijkt mijns inziens wel een blauwdruk te zijn van de Engelse slangterm ram-raiding, eveneens van eind vorige eeuw. Mijn ‘Oxford Dictionary of Modern Slang’ (1992) geeft als omschrijving: the perpetration of a smash-and-grab raid in which access to the goods is obtained by ramming a vehicle into the shopfront.
Als vroegste vindplaats vermeldt dit woordenboek The Daily Telegraph van 1991.
Ook bestaat er in het Engels de afleiding ram-raider voor iemand die zich schuldig maakt aan zo’n misdrijf. Hebben alerte Nederlandse journalisten het woord ramkraak ontleend aan hun Britse collega’s?
Er is beslist meer aan de hand. Het begrip waarmee onze woordenschat werd verrijkt, is samengesteld uit oud en bekend materiaal. Elk deel van dit samengesteld woord komt voor in allerlei verbindingen. Volgende keer meer!