Rommelhypotheken.

En de winnaar is…. swaffelen! Of wat had u gedacht? Maar liefst 57 procent van de duizenden deelnemers aan de ‘Woord van het Jaar’-verkiezing gaf zijn stem aan dit neologisme. Beschikt ondergetekende over een glazen bol, ben ik soms madame Blanche (zie mijn blog van 5 december)? Nee beste lezer, dit stond in de sterren geschreven. Kent u overigens nog het Woord van het Jaar 2007? Bokitoproof was toen de winnaar. Geen mens die nog weet wat dit betekent en voor wie of wat die Bokito staat (een zilverruggorilla uit Diergaarde Blijdorp, die begin 2007 uitbrak en veel amok maakte). Ik wil geen punaisepoetser zijn maar ik heb toch de indruk dat ‘Bokitoproof’ nu wel bij het grof vuil kan worden gezet. Maar goed, iedere scheet is goud waard.

Woord van het jaar 2008 wordt wat mij betreft ‘rommelhypotheek’. Eigenlijk dook de term voor het eerst op in december 2007, te laat voor het Van Dale Jaarboek Taal 2008. Hierin stonden 3.650 nieuwe woorden die in 2007 de Nederlandse taal hebben verrijkt. In ‘Woord van het jaar 2008’ (eveneens een uitgave van Van Dale) al evenmin een spoor van de rommelhypotheek. Hebben de samenstellers van Van Dale zitten slapen? Als er één woord de laatste maanden van 2008 bepaald heeft dan is het wel dit. We worden dagelijks met de kredietcrisis en recessie om de oren geslagen.

Onder rommelhypotheek verstaat men een hypotheek of lening aan mensen die geen cent te makke hebben, die de geeuwhonger in hun beurs hebben, in de dalles zitten, kortom gezinnen waar de lamp scheef hangt. Doordat die klanten zo'n lening waarschijnlijk niet kunnen afbetalen is er sprake van een risicovolle lening. Veel Amerikanen konden het voorbije jaar hun rommelhypotheken niet meer betalen. Hierdoor kwamen de financiële instellingen in problemen. De slechte hypotheken werden eindeloos doorverkocht, als het ware in mootjes gehakt en over allerlei banken en investeerders verspreid. Dit zorgde voor grote onzekerheid.

In de VS spreekt men van ‘subprimes’of ‘junk mortgages’. In Nederland duikt nu ook het synoniem ‘Tokkiehypotheek’ op. Een ‘tokkie’ is een informele benaming voor een asociaal iemand die voor overlast zorgt. De term verwijst naar een Amsterdams asociaal gezin (het gezin van Hanna Tokkie en Gerrie Ruijmgaart) dat in 2004 hun huurhuis in de Leeuwenlaan (een sociale woonwijk) moest verlaten wegens burenruzies. De leefruimte van de bovenburen werd met een Molotovcocktail in brand gestoken, om maar een voorbeeld te geven. Hierdoor besliste de woningbouwvereniging de Tokkies uit hun huis te zetten. Geen enkele gemeente wou hen sindsdien nog als inwoners hebben. Het Nederlandse programma Factor volgde het reilen en zeilen van de Tokkies voor en na de brand. Door deze documentaire werd de familie vrij snel erg populair. Eind 2004 kwam er zelfs een carnavalslied uit met de regels: "Tokkie hé, Tokkie ho, ze stelen overal de show."
En nu krijgen we dus de ‘Tokkiehypotheek’. Niet dat dit woord een lang leven beschoren is. Maar van de ‘rommelhypotheken’, geloof me op mijn woord, daar zijn we nog niet van verlost.