25 juli 2006

Indië verloren, rampspoed geboren.

De titel hierboven is een nostalgische kreet die verwijst naar de tijd van de kolonies, toen Nederlands-Indië nog bestond.

De negatieve connotatie blijkt vooral uit wat soms volgt, nl. ‘wat wij in tientallen jaren hebben opgebouwd, breken zij in luttele jaren af.’ Noch het WNT, noch Van Dale maakt melding van deze gevleugelde uitdrukking.

Oudste bewijsplaats tot nu toe is de gelijknamige titel van een brochure (24 pagina’s) uit 1914 van Jhr. Dr. C.G.S. Sandberg. De tekst begint aldus: 'Het is zeker een verblijdend verschijnsel, dat allerwege in ons land eindelijk de belang­stelling levendig wordt voor onze schitterende Overzeesche gewesten. Het is verblijdend, daar het voor ons als Volk noodzakelijk werd, en ik hoop in het navolgende te zullen kunnen bewijzen, dat mijn spreuk: ,,Indië verloren, Rampspoed geboren'' niet is een aardig, pakkend rijmpje, maar nuchtere, heel nuchtere, eenvoudige waarheid.' Voorlopig kunnen we stellen dat Sandberg de spreuk heeft bedacht, al kan hij hem natuurlijk al eerder gebruikt hebben.

In 1924 stond volgende advertentie in de Nieuwe Rotterdamsche Courant:

“Indië verloren, rampspoed geboren! De Arbeidsbeurs voor den oud-Ind. Militair, Oude Varkensmarkt 41, te Nijmegen, vraagt arbeid voor de ex-bewakers van Indië.”

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Opmerking: Alleen leden van deze blog kunnen een reactie posten.